فارکس چیست و چگونه کار میکند ؟
فارکس (Forex) مخفف Foreign Exchange به معنای تبادل ارزهای خارجی است و بزرگترین بازار مالی جهان محسوب میشود که روزانه حجم معاملاتی بیش از ۷ تریلیون دلار دارد. در این بازار، ارزهای مختلف در برابر یکدیگر معامله میشوند و نرخ برابری آنها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میگردد.
در این مقاله، به بررسی جامع بازار فارکس، نحوه عملکرد آن، بازیگران اصلی، مزایا و معایب، تحلیلهای مورد استفاده و روشهای معاملهگری میپردازیم.
فهرست مطالب
فارکس چیست و چگونه کار میکند؟
تاریخچه بازار فارکس
بازیگران اصلی بازار فارکس
جفتارزها و انواع آنها
مزایا و معایب معامله در فارکس
تحلیل بازار فارکس (تکنیکال، فاندامنتال، سنتیمنتال)
بروکرهای فارکس و نحوه انتخاب آنها
انواع دستورات معاملاتی در فارکس
مدیریت ریسک و سرمایه در فارکس
استراتژیهای معاملاتی رایج
معرفی بهترین منابع یادگیری فارکس
سوالات متداول (FAQ)
۱. فارکس چیست و چگونه کار میکند؟
بازار فارکس یک بازار فرابورسی (OTC) است که در آن بانکها، مؤسسات مالی، شرکتها و معاملهگران خرد، ارزهای مختلف را با یکدیگر مبادله میکنند. برخلاف بورسهای سنتی، فارکس مکان فیزیکی مشخصی ندارد و به صورت ۲۴ ساعته از دوشنبه تا جمعه فعال است.
چرخه معاملات فارکس
شروع جلسات معاملاتی: بازار فارکس در سه جلسه اصلی سیدنی، توکیو، لندن و نیویورک فعالیت میکند.
تعیین نرخ ارز: قیمت هر جفتارز بر اساس عرضه و تقاضا و عوامل اقتصادی تعیین میشود.
انجام معاملات: معاملهگران از طریق بروکرها (کارگزاریها) اقدام به خرید و فروش میکنند.
۲. تاریخچه بازار فارکس
سیستم پایه طلا (۱۸۷۵–۱۹۴۴): ارزش پولها بر اساس طلا تعیین میشد.
توافقنامه برتون وودز (۱۹۴۴): دلار آمریکا به عنوان ارز مرجع تعیین شد.
سیستم نرخ شناور (۱۹۷۱): پس از لغو پیمان برتون وودز، ارزش ارزها به صورت شناور تعیین شد.
ظهور فارکس مدرن (دهه ۱۹۹۰): با پیشرفت اینترنت، معاملهگران خرد نیز وارد بازار شدند.
۳. بازیگران اصلی بازار فارکس
بازیگر | نقش |
---|---|
بانکهای مرکزی | کنترل نرخ بهره و سیاستهای پولی |
بانکهای تجاری | انجام معاملات بزرگ ارزی |
صندوقهای سرمایهگذاری | سرمایهگذاری کلان در فارکس |
شرکتهای چندملیتی | تبدیل ارز برای تجارت بینالمللی |
معاملهگران خرد (Retail Traders) | افراد حقیقی که از طریق بروکرها معامله میکنند |
۴. جفتارزها و انواع آنها
در فارکس، ارزها به صورت جفتارز (Currency Pair) معامله میشوند، مانند EUR/USD (یورو به دلار).
انواع جفتارزها
جفتارزهای اصلی (Majors): شامل دلار آمریکا میشوند، مانند EUR/USD, GBP/USD.
جفتارزهای فرعی (Crosses): بدون دلار آمریکا، مانند EUR/GBP.
جفتارزهای نوظهور (Exotics): یک ارز اصلی با ارز اقتصادهای نوظهور، مانند USD/TRY.
۵. مزایا و معایب معامله در فارکس
مزایا
✅ بازار ۲۴ ساعته
✅ نقدشوندگی بسیار بالا
✅ امکان معامله دوطرفه (سود از صعود و نزول قیمت)
✅ دسترسی با سرمایه کم (لوریج یا اهرم)
معایب
❌ ریسک بالا به دلیل نوسانات شدید
❌ احتمال کلاهبرداری در برخی بروکرها
❌ نیاز به دانش و تجربه کافی
۶. تحلیل بازار فارکس
الف) تحلیل تکنیکال
بررسی نمودارها و الگوهای قیمتی با استفاده از اندیکاتورها (مثل MACD، RSI) و ابزارهای تحلیلی.
ب) تحلیل فاندامنتال
بررسی عوامل اقتصادی مانند نرخ بهره، تورم، اشتغال و سیاستهای بانک مرکزی.
ج) تحلیل سنتیمنتال
سنجش احساسات بازار از طریق نظرسنجیها و حجم معاملات.
۷. بروکرهای فارکس و نحوه انتخاب آنها
بروکر (کارگزار) واسطه بین معاملهگر و بازار است. معیارهای انتخاب بروکر:
رگولاتوری معتبر (FCA, CySEC, ASIC)
اسپرد و کمیسیون کم
پلتفرم معاملاتی مناسب (متاتریدر، cTrader)
۸. انواع دستورات معاملاتی
Market Order: خرید و فروش فوری
Pending Order: ثبت سفارش در قیمت مشخص
Stop Loss & Take Profit: محدود کردن ضرر و کسب سود
۹. مدیریت ریسک و سرمایه
تعیین حد ضرر (Stop Loss)
استفاده از لوریج مناسب
تنوع بخشی به سبد معاملاتی
۱۰. استراتژیهای معاملاتی رایج
اسکالپینگ (Scalping): معاملات کوتاهمدت با سودهای کوچک
دэй تریدینگ (Day Trading): معامله در طول یک روز
سوئینگ تریدینگ (Swing Trading): نگهداری معامله برای چند روز
پوزیشن تریدینگ (Position Trading): معاملات بلندمدت
۱۱. بهترین منابع یادگیری فارکس
کتابها: معاملهگر منضبط (مارک داگلاس)، جادوگران بازار (جک شواگر)
دورههای آموزشی: BabyPips, Udemy
وبسایتها: ForexFactory, Investing.com
۱۲. سوالات متداول (FAQ)
❓ آیا فارکس در ایران قانونی است؟
🔹 خیر، فعالیت بروکرهای فارکس در ایران مجوز رسمی ندارد، اما بسیاری از معاملهگران از طریق بروکرهای خارجی فعالیت میکنند.
❓ حداقل سرمایه برای شروع فارکس چقدر است؟
🔹 برخی بروکرها با ۱۰ دلار هم حساب باز میکنند، اما برای مدیریت ریسک بهتر است با حداقل ۱۰۰ دلار شروع کنید.
❓ آیا فارکس قمار است؟
🔹 خیر، فارکس بر اساس تحلیل و استراتژی است، اما بدون دانش کافی، شبیه قمار میشود.
جمعبندی
فارکس یک بازار پویا و جذاب برای معاملهگران است که با آموزش صحیح و مدیریت ریسک میتوان به سودآوری رسید. موفقیت در این بازار نیازمند صبر، انضباط و یادگیری مستمر است.